Портал:Antarktik

Portal:Antarktik

Portal je namenjen zainteresovanima za najjužniji kontinent na Zemlji -- Antarktik.

Antarktik je kontinent na najjužnijim paralelama Zemlje i sadrži Južni pol. Okružuje ga Južni okean i podeljen je na dva dela Transantarktičkim planinama. U proseku, on je najhladniji, najvetrovitiji, najviši i najvlažniji kontinent. Sa 98% pokrivenosti ledom, Antarktik ima 14.000.000 km² i treći je najmanji kontinet iza Evrope i Australije. Zbog malih padavina ceo kontinent je tehnički najveća pustinja na svetu. Na njemu ne postoje stalne ljudske naseobine, a nastanjuju ga samo biljke i životinje koje su prilagođene velikoj hladnoći: pingvini, morski medvedi, mahovina, lišajevi i veliki broj vrsta algi. Ime „Antarktik“ dolazi od grčke reči ανταρκτικός (antarktikos), što znači „suprotno Arktiku“.

Iako mitovi i spekulacije o Teri Australis („Južna Zemlja“) sežu u antiku, šire je prihvaćeno da je od strane Evropljana prvi put viđen 1820. godine, kada je do njega stigla ruska ekspedicija Mihaila Lazareva i Fabijana Gotliba fon Belingshausena.

Izabrani članak Ostrvo Kralja Džordža Južna Šetlandska ostrva su grupa antarktičkih ostrva, koja leže oko 120 km severoistočno od Antarktičkog poluostrva. Prema Antarktičkoj povelji iz 1959, suverenitet Južnošetlandskih ostrva ne priznaju niti osporavaju potpisnici sporazuma i one su slobodne da ih koriste u bilo koje svrhe osim vojnih. Pravo na ostrva polaže Argentina (od 1943) kao deo Argentinskog Antarktika (provincija Ognjena zemlja) i Čile (od 1940), kao deo Čileanske antarktičke pokrajine. Ujedinjeno Kraljevstvo takođe polaže pravo na ostrva od 1908, a ona su deo Britanske antarktičke teritorije od 1962. Nekoliko država drži istraživačke stanice na Južnošetlandskim ostrvima. Većina njih se nalazi na Ostrvu kralja Džordža, gde se nalazi i aerodrom u čileanskoj bazi Eduardo Frei. ...dalje... (izabrani članci) Znate li da... ... da Antarktik ima svoj internet domen .aq? ... da su na Antarktiku pronađeni fosili dinosaurusa? ... da prosečna debljina leda na Antarktiku iznosi oko 1.500 m? ... da na Antarktiku ima više od 70 jezera koja leže stotinama metara ispod leda? Arhiva Kategorije Antarktik Portal Antarktik Antarktičke klice Antarktički dogovori Geografija Antarktika Istorija Antarktika Istraživanje Antarktika Južni okean Novi Zeland i Antarktik Rosov protektorat Fauna Antarktika Ljudi i Antarktik Istorija Antarktika: hronološki pregled otkrića Antarktika, Tera Australis, Džejms Kuk, Mihail Lazarev, Fabijan fon Belingshausen, Edvard Brensfild, Natanijel Palmer, Džejms Klark Ros, Robert Skot, Ernest Šeklton, Daglas Moson, Roald Amundsen, Ričard Berd, Vivijan Fuks, Žil Dimon d'Irvil. Politika Antarktika: Demografija Antarktika, Ekonomija Antarktika, Antarktička povelja. Pojmovi led, ledena ploča, lednik, Južni pol, ekozona, pingvin, Transantarktičke planine, Rosovo more, Vedelovo more, ledene naslage, ledeni tok, polarni led, santa leda, Rosova ledena ploča, Antarktičko poluostrvo. Potrebni članci Potrebni članci morski medved, Trasnantarktičke planine, međunarodna geofizička godina, Natanijel Palmer. Potrebno proširiti Roald Amundsen, Robert Skot, Amundsenovo more (spisak potrebnih članaka) Obaveštenja Na svaki članak koji se tiče Antarktika stavite na dnu nalepnicu: {{Портал|Антарктик}}. Na svaki kratak članak zalepite nalepnicu {{Klica Antarktik}} (ovaj šablon možete zvati i sa {{klica antarktik}}, {{Klica-Antarktik}} i {{klica-antarktik}}) (uputstva)

Izabrana slika Aurora Australis, polarna svetlost na Antarktiku. (izabrane slike) Izabrana biografija Fabijan Gotlib fon Belingshausen Fabijan Gotlib fon Belingshausen (nem. Fabian Gottlieb von Bellingshausen), takođe poznat kao Fadej Fadejevič Belinghauzen (rus. Фаддей Фаддеевич Беллинсгаузен (30. septembar 1778–13. januar 1852) je služio kao pomorski oficir Ruskog carstva i komandovao je drugom ruskom ekspedicijom na putu oko sveta. Tokom te ekspedicije, Belinghauzen je postao jedan od prvih Evropljana koji je video Antarktik. ... dalje ... (ostale biografije) Priroda Antarktika… Geografija Antarktika: Antarktički polarni krug, Južni okean, Transantarktičke planine, Rosovo more, Vedelovo more, zapadni Antarktik, istočni Antarktik, Antarktičke ledene naslage, Zapadnoantarktičke ledene naslage, Antarktičko poluostrvo, ekstremne tačke Antarktika, Antarktičke teritorije, Gondvana, antarktička i podantarktička ostrva, geologija Antarktika. Klima na Antarktiku: aurora australis, dijamantska prašina, ledena ploča, ledene naslage, Rosova ledena ploča, Filčner-Ronova ledena ploča, povlačenje glečera od 1850., efekti globalnog zagrevanja, santa leda. Flora i fauna Antarktika: Antarktička ekozona, flora Antarktika, fauna Antarktika, ptice na Antarktiku, sisari na Antarktiku. Istraživanje Antarktika: aktivnosti po zemljama -- Argentina, Australija, Belorusija, Brazil, Bugarska, Indija, Italija, Japan, Južna Afrika, Kina, Nemačka, Norveška, Pakistan, Peru, Poljska, Rumunija, Rusija, Sjedinjene Američke Države, Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Severne Irske, Ukrajina, Francuska, Češka Republika, Čile, Španija.

Ostali portali na Vikipediji na srpskom jeziku

Geografija: Evropa Beograd Latinska Amerika Niš Severna Amerika Društvene nauke: Istorija Pravo Filozofija Istorija: Antička Grčka Antički Rim Arheologija Vojna istorija Srba Egiptologija Jugosloveni u Španskom građanskom ratu Jugoslovenska vojska u otadžbini Kraljevina Jugoslavija Narodnooslobodilačka borba Prvi svetski rat Revolucionarni radnički pokret Jugoslavije Sovjetski Savez Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija Sukobi na teritoriji SFRJ Heraldika Politički entiteti: Bosna i Hercegovina Butan Grčka Evropska unija Italija Japan Kanada Mađarska Meksiko Nemačka Republika Srpska Rusija Sjedinjene Američke Države Srbija Ujedinjene nacije Ujedinjeno Kraljevstvo Francuska Crna Gora Čile Švedska Španija Prirodne nauke: Biologija Geografija Matematika Medicina Molekularna i ćelijska biologija Nauke o Zemlji Fizika Fizička hemija Hemija Sport: Biciklizam JSD Partizan Košarka Olimpijske igre SD Crvena zvezda Sport Tenis Formula 1 Fudbal Hokej na ledu Umetnost: Književnost Muzika Pozorište Rok Strip Televizija Umetnost Film Hari Poter Ostale teme: Automobili Biografija Vazduhoplovstvo Video-igre Žene Informatika i računarstvo Kulinarstvo LGBT+ Pravoslavlje Fantastika Hrišćanstvo